महाराष्ट्र रियल इस्टेट रेगुलेटरी अथोरिटी (महारेरा) ले प्रमोटरहरू र विकासकर्ताहरू विरुद्ध सुओ मोटो कारबाही सुरु गरेको छ जसले प्राधिकरणसँग आफ्नो परियोजना दर्ता नगरी भूखंडहरू बिक्री गरिरहेका छन्, नियामक निकायले बिहीबार जारी गरेको प्रेस नोटमा भनिएको छ।

महारेरा दर्ता नम्बर नलिई आफ्नो परियोजनाको विज्ञापन गर्ने राज्यभरका ४१ प्रवर्द्धकहरूलाई कारण देखाउनुहोस् नोटिस जारी गरिएको छ।

विज्ञापन गर्नु अघि महारेरा दर्ता नम्बर प्राप्त गर्न अनिवार्य: महारेरा अध्यक्ष

महारेराका अध्यक्ष अजोय मेहताका अनुसार प्लट, फ्ल्याट र भवनको कुनै पनि बिक्रीको विज्ञापन गर्नुअघि महारेराको दर्ता नम्बर लिनुपर्ने हुन्छ । महारेराको दर्ता नम्बर नलिई जग्गाको विज्ञापन र बिक्री गर्नु कानुनको उल्लंघन हो। लगानीकर्ताको अधिकारको रक्षा गर्ने विचार हो। महारेराले घर जग्गा क्षेत्रमा कुनै पनि अनियमितता सहने छैन त्यसैले लगानीकर्ता/खरीदकर्ताको हित संरक्षण गर्ने उद्देश्यले कारण देखाउ सूचना जारी गरिएको हो।

‘गैरकृषि जग्गा’ बिक्रीका लागि विकासकर्ताले विज्ञापन राखेको र महारेराको दर्ता नम्बर नलिई बजारमा बिक्री भइरहेको महारेराका पदाधिकारीले गरेको प्रेस नोटमा उल्लेख छ ।

रियल इस्टेट (नियमन र विकास) ऐन, २०१६ को धारा ३ अनुसार, महारेरासँग दर्ता हुनु आवश्यक छ केही सर्तहरूको अधीनमा प्लट, फ्ल्याट वा भवनको बिक्रीको लागि। त्यसबाहेक प्रवर्द्धकले प्लट, फ्ल्याट वा भवन बिक्रीको विज्ञापन गर्न पाउँदैनन् ।

उल्लङ्घन गर्ने ४१ परियोजनाहरूमध्ये अधिकांश पुणे क्षेत्रका, १३ कोंकण क्षेत्रका र ७ नागपुर क्षेत्रका छन्। उल्लङ्घनहरूको ठूलो संख्यामा बेल्टहरू छन् जुन या त अर्ध शहरी, शहर नजिक वा ग्रामीण क्षेत्रमा छन्। तर, सहरी क्षेत्रमा यस्ता प्लटसम्बन्धी आयोजना बिक्री हुने संख्या नगण्य रहेको प्रेस नोटमा उल्लेख छ ।

महारेराले प्लट गरिएका परियोजनाहरूका आवेदनहरूलाई आवासीय भवनहरूको जस्तै व्यवहार गर्छ। यसरी, प्लट सम्बन्धी परियोजनाहरूको लागि पनि वित्तीय, कानूनी र प्राविधिक छानबिन गरिन्छ।

सान्दर्भिक र वैधानिक अनुमोदनको लागि आवश्यकता

प्रवर्द्धकले स्थानीय योजना प्राधिकरणहरूबाट सान्दर्भिक र वैधानिक स्वीकृतिहरू प्राप्त गर्न आवश्यक छ। स्थानीय अधिकारीहरूले स्वामित्व, जग्गाको आकार, कुल क्षेत्रफल, प्लटको सीमाना, गैर-कृषि प्रमाणपत्र (एनए) आदि जाँच गर्छन्। प्रवर्द्धक/विकासकर्ताले खानेपानी, आन्तरिक सडक, ढल निकास, सार्वजनिक सुविधाहरू, साझा क्षेत्रहरू लगायतका नागरिक सुविधाहरू उपलब्ध गराउन जिम्मेवार हुन्छन्। आदि। यी सुविधाहरूको प्रावधानको सन्तोषजनक मूल्याङ्कन गरेपछि मात्र स्थानीय योजना प्राधिकरणले अकुपेन्सी प्रमाणपत्र जारी गर्छ। यी पूर्व-आवश्यकताहरू बिना MahaRERA ले दर्ता नम्बर जारी गर्दैन, नोट राखिएको छ।

एक पटक परियोजना महारेरामा दर्ता भएपछि, प्रवर्द्धकहरूले घर जग्गा ऐन अन्तर्गत उल्लिखित नियमहरूको सेट पूरा गर्नुपर्नेछ। महारेराले महारेरा नम्बर नभएका प्लट तथा आयोजनाको कारोबार नगर्न र ठगी नगर्न अपिल गरेको छ ।