मुगु । रारा ताल घुम्न आउने आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक बढ्दै गए पनि फोहोरको समस्या बल्झिँदै गएको पाइएको छ । पछिल्लो समय पर्यटकले रारामा फोहोर फाल्नका लागि खाल्डो र डस्टबिन प्रयोग नगरेकोदेखिएको छ ।
प्लास्टिकजन्य वस्तु, चाउचाउका खोस्टा, गुट्खाका प्याकेट, पानीका बोतल, बियरका सिसीलगायत प्रयोगपछि जथाभावी फाल्नले गरेको पाइएको छ । जसका कारण रारा क्षेत्रमा फोहोर थुप्रिने क्रम जारी छ । समयमै व्यवस्थापन नगरे समस्या झनै जटिल बन्दै जाने र तालको वातावरण प्रदूषित बन्ने देखिएको छ ।
आन्तरिक वा बाह्य पर्यटक, जो कसैले डस्टबिन र खाल्डोमा फोहोर फाल्ने बानी गरेमा खासै फोहोर नहुने संरक्षण अधिकृत राजु घिमिरे बताउँछन् । यसैबीच, गएको शनिबार नेपाल विद्यार्थी संघ मुगु कार्यसमितिका कार्यवाहक अध्यक्ष बालचन्द्र कार्कीको अगुवाइमा नेपाल विद्यार्थी संघ मुगुले ‘ग्रिन रारा, क्लिन रारा’ नारासहित सरसफाइ गरेको छ ।
ताल’spherical फालिएका बियरका बोतल, गुट्खा, चाउचाउका खोस्टालगायत प्लास्टिकजन्य वस्तु २५ बोराभन्दा बढी फोहोर उठाएर खाल्डोमा व्यवस्थापन गरिएको छ । प्रत्येक महिनाको अन्तिम शनिबार रारामा नेपाल विद्यार्थी संघ मुगुले सरसफाइ गर्नेसमेत बताइएको छ । मुलुककै ठूलो ताल रारा पर्यटकीय सुन्दरताको धनी मानिन्छ ।
यहाँ बास बस्न गएका वर्षभन्दा पछिल्लो समय केही सुविधा थप भएका छन् । आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको रोजाइमा पर्ने रारामा सञ्चार, होटल, बत्ती तथा बास व्यवस्थासँगै गरिएको छ । डाँफे, होटल हेरिटेज, माझघण्टका साना होटल, रारा ईको रिसोर्ट मुर्माटप, सल्लेरीमा रहेका होटल र होमस्टेले पर्यटकलाई सुविधा दिन थालेपछि रारामा पर्यटक बढ्न थालेको कर्णाली पर्यटन उद्यमी समाजका अध्यक्ष तथा रारा ईको रिसोर्टका सञ्चालक देवीकृष्ण रोकाया बताउँछन् ।
रारा आउन यायातातका लागि एअरपोर्ट र सडक व्यवस्था भएकै कारण पर्यटक बढेको हो । गत आर्थिक वर्षमा ११ हजार ४ सय ३९ आन्तरिक पर्यटक, सार्क मुलुकबाट २६ र अन्य मुलुकबाट १ सय ८३ पर्यटक आएको तथ्यांकबाट देखिएको छ । रारामा चालू आर्थिक वर्षको १ साउनदेखि मंसिरसम्म आन्तरिक पर्यटक ६ हजार १ सय ४५ र सार्क मुलुकबाट २७ र विदेशी १ सय २६ जना आएको रारा राष्ट्रिय निकुञ्जका सूचना अधिकारी जयहरि धितालले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार रारामा स्विट्जरल्यान्ड, नर्वे, फ्रान्स, अमेरीका, युके, अस्ट्रेलियालगायत देशबाट बढी पर्यटक आउने गरेका छन् । पुसदेखि फागुनसम्म हिउँ पर्ने समय भएकाले हिउँमा लुकामारी खेलेर रारा अवलोकन गर्न सकिन्छ । राराताल र मुर्माटपबाट विभिन्न हिमशृंखलासमेत देखिन्छन् । यसैगरी, रारा राष्ट्रिय निकुञ्जभित्र पाइने जैविक विविधतासमेत अवलोकन गर्न सकिन्छ ।
रारामा कस्तुरी, मृग, हाब्रे, हिमचितुवा, कालो भालु, विभिन्न पक्षी डाँफे, चिरलगायत ५१ प्रजातिका स्तनधारी वन्यजन्तु पाइन्छन् । त्यस्तै, देवदार, भोजपत्र, लालीगुराँस, गोब्रेसल्लालगायत १ हजार २४ प्रकारका वनस्पति अध्ययन तथा अवलोकन गर्न सकिने रारा राष्ट्रिय निकुञ्जले जनाएको छ ।
(४७ पटक भ्रमण गरिएको, आज ४७ पटक भ्रमण गरिएको)