रौतहट । रौतहटको वन क्षेत्रमा बन्यजन्तुको लागी पिउने पानीको लागी बनाइएको पोखरीहरु अहिले प्रयोगबिहिन छन । बन्यजन्तुहरुको लागी खानेपानी उपलब्ध गराउने उदेश्यले खनिएको जिल्लाको बिभिन्न वन क्षेत्रमा रहेको ११ वटा पोखरी अहिले प्रयोग बिहिन भएका हुन ।

सिमसार ब्यबस्थापन कार्यक्रम अन्तर्गत रौतहटको वन क्षेत्रमा आर्थिक बर्ष २०७६-०७७ मा ६ वटा र आर्थिक बर्ष २०७७-०७८ मा ५ वटा गरी ११ वटा पोखरी खनिएको थियो ।

डिभिजन वन कार्यालय रौतहट चन्द्रनिगाहपुरले दिएको जानकारी अनुसार बागमती सामुदायिक वन उपभोक्त समुह चन्द्रपुर १ को वन क्षेत्रमा १ वटा,नमुना सामुदायिक वन उपभोक्ता समुह चन्द्रपुर २ को वन क्षेत्रमा २ वटा,खोरकटी सामुमदायिक वन क्षेत्रमा १ पोखरी खनिएको छ ।

यसैगरी धन्सार चक्कला वन क्षेत्रमा १ वटा,रंगपुर साझेदारी वन समितिमा ४ वटा र जंगलसहिया साझेदारी वन क्षेत्रमा २ वटा गरी ११ वटा पोखरी खनिएको डिभिजन वन कार्यालय रौतहटका सहायक वन अधिकृत मधुकान्त सिंहले जानकारी दिएका छन ।

अहिले ति कुनै पनि पोखरीमा पानी छैन । जंगलमा पानी खान नपाएपछि हिजोआज बन्यजन्तुहरु गाउ पस्न थालेका छन । जिल्लाको चन्द्रपुर नगरपालिका वाड नं. ३ गैडाटार, भोलनटार,वाड नं. २ को जुडिबेला, पौराई, फुलवारी वडा नं. १ को पौराइ ब्रहमस्थान क्षेत्र,वाड नं. ५ को राजपेडा,वाड नंं. ४ को जंगलटोल,वाड नं. ६ को डाबरीटोल लगायतका गाउ गाउमा बन्यजन्तु पस्न थालेका छन ।

पिउने पानीकै लागी पनि बन्यजन्तुहरु गाउ नजिकको खोला तथा गाउमा पस्नेगरेको डिभिजन वन कार्यालय रौतहटका प्रमुख शैलेन्द्र मिश्रले बताए ।

बिगत २ बर्ष देखी सो पोखरी मर्मत तथा पानीको ब्यबस्था गर्न कुनै किसिमको बजेट नआएको कारण पोखरी प्रयोगबिहिन अबस्थामा पुगेको डिभिजन वन प्रमुख मिश्रको भनाइ रहेको छ । पोखरी मर्मतको लागी पहल गर्ने उनले प्रतिबद्धता गरे ।

हिजोआज पनि चादीखोलामा दैनिकी रुपमै बाघ पानी खान आउने गरेको स्थानिय बताउछन । बाघ पानी खान आएको बाघको पाइला प्रष्ट देखिने गरेको छ ।

रौतहटका वन जंगलमा अहिले प्रसस्त रुपमा बन्यजन्तुको आगमन बढेको छ । सामुदायिक वनहरुले चरिचरणमा प्रतिबन्ध लगाएपछि जंगल घना तथा बाक्लो भएको कारण पनि बन्यजन्तुको आगमन बढेको डिभिजन वन प्रमुख मिश्रले बताए । यता यहाका बन क्षेत्रमा चोरी शिकारी भने रोकिएको छैन । पानी खाने तथा अन्नबाली खान आएका बन्यजन्तुहरु चोरी शिकारीको चपेटामा छन । बदेल,खरायो,हरिण जस्ता बन्यजन्तु मारिने क्रम बढेको छ । चोरी शिकारी नियन्त्रणको लागी ठाउ ठाउमा सुराकी राखेको र गस्ती नियमित गरेको वन प्रमुख मिश्रले जानकारी दिए ।

शिकार गर्ने २ जनामाथि मुद्दा
चोरी शिकारी गरेको आरोपमा एकजनालाइ वन कार्यालयले मुद्दा पनि चलाएको छ । बन्यजन्तु चोरी शिकारी गरेको अबस्थामा चन्द्रपुर नगरपालिका वाड नं. २ का दिनेश धामी र सिकेन्द्र धामीलाइ मुद्दा चलाएको डिभिजन वन कार्यालय प्रशासन शाखा प्रमुख रिंकी जयसवालले जानकारी दिइन । गत असोज २६ गते जंगलमा खरायो शिकार गर्नगएको अबस्थामा उनीहरुलाइ वनगस्तीले पक्राउ गरेको थियो ।

बन्यजन्तुको आक्रमणमा परी ३ जनाको मृत्यु
सोही क्षेत्रमा गत कार्तिक ४ गते हात्तीको आक्रमणबाट एक महिलाको ज्यान गएको थियो । चन्द्रपुर नगरपालिका वाड नं. ५ राजपेडा निवासी अन्दाजी ५० बर्षिय मनिया देबीको हात्तीको अक्रमणबाट घटनास्थलमै ज्यान गएको थियो । सोही घटनामा परी सोही गाउका अघनिया कुमारी र पानबती देबी घाइते भएका थिए ।

यसैगरी गत चैत्र ६ गते पनि हात्तीकै आक्रमणबाट एक महिलाले ज्यान गुमाएकी थिइन । चन्द्रपुर नगरपालिका वाड नं ४ की अन्दजी ४५ बर्षिय मिना मगरको पनि हात्तीकै आक्रमणबाट ज्यान गएको थियो । धन्सार बन क्षेत्रमा घास दाउरा गर्न गएकी मिना मगरको पनि घटना स्थलमै ज्यान गएको थियो ।

त्यस्तै गत २०७७ असोज १४ गते रंगपुर साझेदारी वन क्षेत्रमा पर्ने तुरतुरे धारा भन्ने ठाउमा पनि एक युवकको बाघको आक्रमणबाट ज्यान गएको थियो । घास दाउरा गर्न गएका चन्द्रपुर नगरपालिका वाड नं. ६ का २७ बर्षिय संगम भण्डारीको बाघको आक्रमणबाट घटनास्थलमै ज्यान गएको थियो । भण्डारीको कम्मर भन्दा मुनीको भाग बाघले खाएको अबस्थामा शव फेला परेको थियो ।

हात्तीको आक्रमणबाट धनजनको क्षति
हात्तीको आक्रमणबाट चन्द्रपुर नगरपालिका वाड नं. ३ गैडाटारमा धनजनको क्षति भएको छ । बुधबार राती आएको २ वटा हात्तीले स्थानिय जगते राइको घरमा रहेको २ भक्कारी धान नष्ट गरेको स्थानिय समाजसेबी राजु धामीले जानकारी दिएका छन । सोही हात्तीले सोही गाउमा १२ कठामा लगाइएको केरा समेत नष्ट गरेको उनले जानकारी दिए ।

(24 पटक भ्रमण गरिएको, आज 25 पटक भ्रमण गरिएको)