हेटौडा । एउटा चलचित्रबाट १५ लाख रुपैयाँसम्म पारिश्रमिक लिएकी अभिनेत्री स्वस्तिमा खड्काले सो पारिश्रमिक प्रति निकै गर्व गर्दै आएकी थिईन् । तर आफुले लिएको पारिश्रमिक अनुसारको प्रतिफल सम्बन्धि चलचित्रका निर्माता नपाएपछि मैले बढी पारिश्रमिक लिएको हुँकी जस्तो उनलाई लागेको छ ।

आफुमात्रै हैन, नेपाली चलचित्रका केही स्टार कलाकारबीच पारिश्रमिक बढाउने होडबाजीमा निर्माताहरुलाई चलचित्र बनाउन गाह्रो भएको अनुभव पनि उनले सुनाएकी छिन् । चलचित्र पत्रकार संघ नेपाल, केन्द्रीय कार्यसमितिको आयोजना र चलचित्र पत्रकार संघ नेपाल, मकवानपुर शाखाको सह–व्यवस्थापनमा हेटौंडामा जारी चलचित्र कार्यशालाको दोस्रो दिन सोमबार उनले यस्तो अनुभव सुनाएकी हुने,‘एउटा अभिनेताले ५० लाख लिँदै अर्को अभिनेताले ५५ लाख रुपैयाँ पारिश्रमिक लिएर आफु महँगो कलाकार भएको बताउँछन् । तर आफुले त्यतिधेरै पारिश्रमिक लिएर खेलेको फिल्मको व्यापार प्रति उनीहरु जिम्मेवार छैनन र यो कुरा म स्वयम्मा लागु भएको छ ।’ अभिनेत्री स्वस्तिमाले भनिन् ।

‘सिनेमा बजार’ विषयको अन्तरक्रियाका क्रममा अभिनेत्री स्वस्तिमा खड्काले नेपाली चलचित्रका कलाकारहरुको पारिश्रमिक बढे अनुसार सिनेमाको बजार बढ्न नसकेको स्विकारिन्,‘अब बढेको पारिश्रमिक घटाएर काम गर्न सहज नहोला, तर हामीसबैले हाम्रा चलचित्रको बजार बढाउन अपरिहार्य भएको छ ।’ उनले भनिन् ।

अभिनेत्री स्वस्तिमा यतिबेला अभिनेत्रीसँगै चलचित्र निर्माताको रुपमा पनि नयाँ चलचित्र ‘बेहुली फ्रम मेघौली’बाट नेपाली चलचित्र उधोगमा आउँदैछिन् । आगामी दशैंमा रिलिज हुने भनिएको यो चलचित्रको बजार खोजीका क्रममा नेपाली चलचित्रको बजार बढाउन चलचित्र बिकाश बोर्ड सहित राज्यका सम्बन्धि निकायको सहयोग आफुहरुलाई चाहिएको उनले जनाईन् ।

अभिनेत्री स्वस्तिमा खड्काको भनाईप्रति सहमत हुँदै हलवालाहरुको संस्था नेपाल चलचित्र संघका महासचिब नरेन्द्र महर्जनले सिनेमाको बजार बढाउन नीतिमै परिवर्तन ल्याउनु पर्ने बताए । महर्जनको भनाईमा नेपालमा चलचित्र हलको सँख्या दिन प्रतिदिन खुम्चँदो छ । कुनै समय नेपालमा ४०० भन्दाबढी सिनेमा हल रहेकोमा अहिले त्यो सँख्या घटेर १५० वटाको हाराहामीमा घटेको महर्जनको कथन छ,‘तराईका हुलाकी मार्गका अधिकाँस सिँगल थिएटर (हल) बन्द भएका छन भने एक दुईवटा बाँकी हलले पनि नेपाली चलचित्र चलाउँदैनन् । बर्षमा सिनेमा निर्मातण सँख्या बढेर १०० को हाराहारिमा पुगिरहेको अबस्थामा हलको सँख्य घटेर १५० मा झर्नुले नेपालमा चलचित्रको व्यापार उँधोगतितिर लागेको देखिन्छ ।’ महर्जनले भने,‘सिनेमा हललाई विभिन्न प्रकारका कर लगाएर भएका हल पनि बन्द गर्ने अबस्था सरकारले निम्त्याएको बेला अब सिनेमा हल थपिने सँभावना न्युन छ ।’ जबसम्म मुलुकभर सिनेमा हल खुल्दैनन्, तबसम्म सिनेमाको बजार नबढ्ने उनको कथन छ ।

चलचित्र विकाश बोर्डका सदस्य राजु केसी पनि अहिले चलचित्रको बजार नबढ्नुमा बर्तमान चलचित्र ऐनलाई नै दोषी देख्छन् । उनको भनाईमा राज्यले चलचित्रको बजार बिस्तारका लागि अबस्यक रकम नै छुट्याउने गरेको छैन । बिदेशी सिनेमा देखाएर उठाएको करले नेपाली चलचित्रको विकाश गर्नु पर्ने सरकारको नीति नै नेपाली चलचित्रको हित बिपरित भएको उनको तर्क छ,‘अब बिदेश चलचित्रबाट शुल्क उठाएर नेपाली चलचित्रको विकाशमा लगानी गर्ने अबधारणा हटाएर सिनेमाको बिकाशका लागि राज्यले पैसा छुट्याउनु पर्छ र बिदेशी सिनेमाको बजार नेपालमा घटाउनु पर्छ ।’ बोर्ड केसीले भने

बोर्ड सदस्य केसीको कथनमा सुदुश पश्चिम प्रदेशमा त सिनेमा हलको सँख्यन नगन्य अबस्थामा रहेको छ । त्यहाँका स्थानीय निकायलाई हल खोल्न प्रेरित गर्नु पर्ने उनको कथन थियो । त्यहाँ आफुहरुले घुम्ती सिनेमा देखाउँदा प्रसस्त दर्शक आएको र हल नभएका कारण फिल्म हेर्न नपाएको उनीहरुको गुनासो रहेको पनि केसीले बताएका छन् ।

पत्रकार सुब्रत आचार्यले नेपाली चलचित्रको बजार’bout गरेको अन्तरक्रियामा हाइलाइट्स नेपालका प्रबन्ध निर्देशक जनक तामाङ अब चलचित्रको ब्यापार सिनेमा हलबाट मात्र हुन्छ भन्ने अबधारणाबाट मुक्त हुनुपर्ने बताउँछन् । सिनेमा हल जत्तिकै व्यापार आजकाल डिजिटल ओटिटी प्लेटफर्मबाट पनि हुने उनको तर्क छ,‘अहिले विश्वका सिनेमाहरु अमेजन भिडियो, नेटफिक्स सहित विभिन्न अन्तराष्ट्रिय ओटिटी प्लेटफर्मबाट रिलिज हुन थालेका छन र ती फिल्मले सिनेमा हलको भन्दा बढी शेयर ओटिटी प्लेटफर्मबाट पाउनु थालेका छन् ।’ त्यसैले नेपाली चलिचत्रका लागि ओटिटी प्लेटफर्म नेपालमा खोल्नुका साथै बिदेशी ओटिटी प्लेतफर्ममा पनि हाम्रा सिनेमा जान अपरिहार्य भएको जनकको कथन छ ।

नेट्फ्क्लिसले भर्खरै मात्र नेपाली बजारमा आफूलाई भित्र्याएको जानकारी गराउँदै त्यसको प्रयोगका विषयमा अधिकांश जानकार नरहेको जनकले बताए । अब नेटफिक्समा सिनेमा दिएर नेपालमा नेपाली दर्शकलाई यो ओटिटी प्लेटफर्ममार्फत यहाँका निर्माताले आफ्ना सिनेमा देखाउँदै पैसा कमाउन सक्ने उनको सुझाब छ ।

(१६ पटक भ्रमण गरिएको, आज १६ पटक भ्रमण गरिएको)