उनीहरूले सुरुमा उनलाई विपक्षी राजनीतिमा संलग्न हुनबाट रोक्ने रिस उठाउने प्रयास गरे। शासन-प्रेरित ठगहरूले उहाँलाई खतरनाक पदार्थले आक्रमण गरे; उनी नियमित रूपमा, रूसी संविधानको उल्लङ्घनमा, धेरै सरकार विरोधी प्रदर्शनहरूमा गिरफ्तार गरिएको थियो, र अन्ततः नक्कली आरोपमा जेल परियो।

त्यसले उनलाई रोकेन । जब उनी जेलबाट बाहिर आए, उनले आफ्नो पुटिन विरोधी सक्रियता जारी राखे र रूसमा अहिलेसम्मको सबैभन्दा ठूलो राजनीतिक विपक्षी आन्दोलनको निर्माण गरे जसले पुटिनको सत्तामाथिको पकडलाई प्रत्यक्ष रूपमा चुनौती दियो। विशेष गरी, नाभाल्नीको टोलीले अनुसन्धान प्रकाशित गर्‍यो जसले रूसका उच्च-पदाधिकारीहरू र राजनीतिज्ञहरूको फोहोर भ्रष्टाचार प्रकट गर्‍यो, तिनीहरूको लोभ र विलासितापूर्ण जीवनलाई गरिबी र असमानताले रूसी जनसंख्याको गलामा पारेको छ।

एक अनुसन्धान, पूर्व रूसी राष्ट्रपति दिमित्री मेदवेदेवलाई हेर्दै, रुसमा व्यापक विरोध प्रदर्शन भयो।

त्यसपछि क्रेमलिनले अर्को रणनीति छनोट गर्‍यो: यसले नाभाल्नीको आन्दोलनका कार्यकर्ताहरूलाई दमन गर्नेछ र तिनीहरूको संगठनात्मक संरचनालाई कुचल्नेछ, र एकै समयमा, नाभाल्नी आफैंको व्यक्तित्वलाई प्रदर्शनकारी रूपमा बेवास्ता गर्नेछ – पुटिनले चेतनापूर्वक र सायद, अन्धविश्वासको रूपमा अस्वीकार गर्नेछ। Navalny को नाम भन्नुहोस् – मिडिया द्वारा सीधा उनको बारेमा सोधे पनि।

क्रेमलिनले पनि नाभाल्नीलाई स्वेच्छाले रूस छोड्न लगाएर छुटकारा पाउन कोशिस गर्नेछ, तर उसलाई राम्रोसँग थाहा थियो कि उनको बसाई रसियामा उनको राजनीतिक कामको अन्त्य हुनेछ – उसलाई रूसमा रहेका रूसी नागरिकहरूलाई परिचालन गर्ने कुनै नैतिक अधिकार छैन। पश्चिममा आरामदायी र सुरक्षित घरबाट अधिनायकवादी शासनविरुद्ध कारबाही।

एकदम खतरनाक

केहि बिन्दुमा, पुतिनले महसुस गरे कि नाभाल्नी विरुद्धको कुनै पनि रणनीतिले काम गरेन र उसको आन्दोलन धेरै लचिलो र त्यसैले धेरै खतरनाक भयो।

जबकि क्रेमलिनको लामो समयदेखिको उद्देश्य जनसंख्याको राजनितिकीकरण गर्नु थियो, यसलाई आफ्नो देशको राजनीतिक विकासका अन्य दिशाहरूको बारेमा सोच्न छोड्नु हो, नाभाल्नीको आन्दोलनले रूसी नागरिकहरूलाई पुन: राजनीतिककरण गर्न खोज्यो, उनीहरूलाई पुटिनलाई राजनीतिक प्रश्नहरू खडा गर्न थाल्छ। र उनको गुट।

त्यो क्रेमलिनको लागि धेरै थियो, त्यसैले तिनीहरूले पुटिनको प्रमुख प्रतिद्वन्द्वीलाई मार्ने निर्णय गरे।

हत्याको चुनिएको हतियार रासायनिक तंत्रिका एजेन्ट थियो – कुख्यात नोविचोक विष। रूसी आपतकालीन चिकित्सकहरू र जर्मन डाक्टरहरूलाई धन्यवाद, र, सायद, सरासर भाग्य पनि, Navalny आफ्नो जीवनमा यो प्रयास बाँचे।

जर्मन अस्पतालमा सफल उपचार पछि, नाभाल्नीले रसिया फर्कने निर्णय गरे – क्रेमलिनले कम्तिमा पनि उनलाई वर्षौंसम्म जेल हाल्ने वा निर्दयीपूर्वक फेरि मार्ने प्रयास गर्ने सबै चेतावनीको बाबजुद। तर त्यतिबेलासम्म नै नाभाल्नीले आफ्नो हितभन्दा पनि आफ्नो सक्रियता महत्त्वपूर्ण छ भनी महसुस गरिसकेका थिए। उहाँ स्वतन्त्र रूसको लागि आफ्नो जीवन बलिदान गर्न तयार हुनुहुन्थ्यो, “भविष्यको सुन्दर रूस” को लागी उसले भन्न मनपर्छ।

मस्को पुगेपछि उनलाई पक्राउ गरिएको हो । उसलाई कैयौं वर्ष जेल शिविरमा सजाय दिइयो, जुन परिस्थितिमा उसलाई मध्य अवधिमा पनि बाँच्ने सम्भावना शून्य थियो। जेलमा उसले भोगेको क्रूर शारीरिक र मनोवैज्ञानिक यातना थियो जुन उनको मृत्युमा परिणत हुनेछ। त्यो समयको कुरा मात्र थियो।

भ्लादिमिर कारा-मुर्जा र इल्या यासिन लगायतका अन्य रुसी विपक्षी कार्यकर्ताहरू जस्तै – सबै बाधाहरूको बिरूद्ध आफ्ना जनतासँग रूसमा रहन छनौट गरेर – नाभाल्नी फरक रुस, प्रजातान्त्रिक रूस, बरु यो विश्वास गर्नेहरूका लागि आशाको किरण बने। रुसी जनताको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउनु भन्दा उनीहरुलाई छिमेकी देशमा मार्न र मार्न पठाउनु सम्भव थियो ।

नाभाल्नीको मृत्युले यो आशालाई कुचलिरहेको छ र उनको देशको इतिहासमा अर्को नाटकीय वाटरशेडको प्रतीक हो। घरेलु रूपमा, उनको मृत्यु – पुटिनको “राष्ट्रपति पुन: निर्वाचित” हुनुभन्दा एक महिना अघि – राजनीतिक दमनको नयाँ र अझ भयानक लहरको सङ्केत गर्दछ। तर यो पश्चिमी लोकतन्त्रको समुदायलाई पनि एउटा सन्देश हो जुन देखाउने लक्ष्य छ कि त्यहाँ कुनै फरक रूस छैन र कहिल्यै हुनेछैन – यो सन्देश हो कि नाभाल्नी र उनको आन्दोलनले आफ्नो साहसी राजनीतिक कार्यको सामना गर्न सक्दो प्रयास गरे।

यसमा कुनै शंका छैन कि पश्चिमी प्रजातन्त्रहरूले नाभाल्नीको मृत्युमा प्रतिक्रिया दिनेछन् – क्रोधित बयानहरू र/वा प्रतिबन्धहरू – तर न त रूसी जनसंख्या उनीहरूको देशमा राजनीतिक परिवर्तनको एक मात्र एजेन्ट हो भन्ने कुरामा कुनै शंका छैन। Navalny को बलिदान व्यर्थ थियो वा थिएन अबको केहि महिनाले देखाउनेछ।